Weerkundig woordenboek: M

Maansverduistering

Situatie waarbij de maan door de schaduw van de aarde beweegt. Een maansverduistering kan alleen optreden als de maan tegenover de zon staat, dus bij volle maan. Doordat het baanvlak van de maan niet samenvalt met dat van de aarde, zal er echter niet bij iedere volle maan een verduistering plaatsvinden.

Maartse bui

Combinatie van een regen-, hagelen sneeuwbui in de maand maart of begin april. Het zijn doorgaans stevige buien, die soms ook nog met onweer gepaard gaan. In de wintermaanden december t/m februari worden dit soort buien winterse buien genoemd.

Macroklimaat

Klimaat dat zich uitstrekt over een groot gebied.

Maestro

Deze wind geeft een noordwestenwind in de buurt van de Adriatische Zee, wanneer boven de Balkan een lagedrukgebied ligt. Deze wind is een frisse wind met rustig weer en lichte bewolking.

Magnetosfeer

Bovenste laag van de atmosfeer die zeer geleidelijk overgaat in de interplanetaire ruimte. De chemische samenstelling van de magnetosfeer is uitzonderlijk omdat het aandeel van waterstof 75% is, en de overige ruimte vrijwel geheel door helium wordt ingenomen.

Main hours

(ook: hoofduren) Meteorologische waarnemingen worden overal op de wereld op hetzelfde tijdstip en op dezelfde manier verricht. De tijd wordt overal aangegeven in uren GMT. De main hours zijn 0000, 0600, 1200 en 1800 GMT. De waarnemingen die op de main hours worden verricht, hebben het grootste verspreidingsgebied.

Mamma

Bijkomende vorm van de wolkengeslachten cirrus, cirrocumulus, altocumulus, altostratus, stratocumulus en cumulonimbus. De mammas zijn buidel- of uiervormige valstrepen aan de onderkant van een wolk, soms te zien bij zware neerslag. De wolk krijgt daardoor een zwaar beladen en wel zeer dreigend uiterlijk.

Mammatus

Aan de onderzijde van een buienwolk is soms een bijzondere vorm te zien die mammatus genoemd wordt. Het zijn als het ware vrouwenborstachtige uitstulpingen die ontstaan door dalende en stijgende turbulente bewegingen. Meestal zijn ze beter te zien aan de achterzijde van de buienwolk.

Marin

Een sterke zuidoostenwind in de Golf van Lion. Deze wind is na de Mistral de belangrijkste wind in de regio. Het is een warme vochtige wind, die bewolkt weer geeft. Vaak gaat deze samen met regen en hoort bij depressies in Zuid Frankrijk of Noord Spanje.

Marinda

lokale wind in Spanje. Het is een zeewind vanaf de Middellandse Zee aan de kusten van Catalonië, in het noordoosten van Spanje.

Maritime lucht

luchtsoort die zich boven een groot zeeoppervlak heeft gevormd. Maritieme lucht heeft als eigenschap, dat ze veel meer vocht bevat dan continentale lucht van dezelfde geografische breedte.

Maritime meteorologie

Deel van de operationele meteorologie, dat zich uitsluitend bezig houdt met de productie van weersverwachtingen ten behoeve van de scheepvaart, zowel de beroepsmatige als de recreatieve. De Maritiem Meteorologische Dienst (MMD) van het KNMI zetelt in Hoek van Holland, ondersteund door een vestiging in Middelburg. Maritieme weersverwachtingen bevatten naast de algemene elementen als weer en wind, doorgaans ook verwachtingen van de hoogten en richting van golven en deining. Op de MMD worden tevens verwachtingen gemaakt voor de waterstanden in de Nederlandse kustwateren ten behoeve van kustverdedigingswerken. Voor dat doel bestaat een nauwe samenwerking met de Stormvloedwaarschuwingsdienst van de Rijkswaterstaat.

Mastjaar

Een mastjaar is een jaar waarin bomen veel vruchten leveren.
Het woord is echter een beetje in de vergetelheid geraakt. Het komt uit vroeger tijden toen varkens in de herfst het bos in werden gestuurd om zich tegoed te doen aan eikels, beukenootjes en andere boomvruchten. Waren die vruchten in overvloed aanwezig dan werden de varkens goed (vet) gemest. "Mast" is een oud woord voor mest in de betekenins van vetmesten.

Matige koelte

Benaming op zee van de windkracht 4 op de schaal van Beaufort.

Matige vorst

Er is sprake van matige vorst indien de minimumtemperatuur tussen -5°C en -10°C ligt.

Matige wind

Benaming op land van de windkrachten 3 en 4 op de schaal van Beaufort.

Mauritius-orkaan

Tropische cycloon in de Indische Oceaan in de buurt van de eilanden Madagascar en Mauritius. Deze wervelstormen komen vooral voor in de maanden januari t/m maart.

Maximale mengverhouding

De mengverhouding die bij een bepaalde temperatuur maximaal mogelijk is.

Maximale vochtigheid

Hoeveelheid waterdamp die de lucht maximaal kan bevatten bij een bepaalde temperatuur. Hoe hoger de temperatuur, hoe hoger de maximale vochtigheid.

Maximumthermometer

Thermometer die gebruikt wordt voor het meten van de hoogste temperatuur gedurende een bepaalde periode. De professionele versies werken op hetzelfde principe als dat van een koortsthermometer waarbij in de buis een vernauwing is aangebracht die, wanneer de temperatuur terug zakt, de kwikkolom doet onderbreken. Een ander, courant in de winkel verkrijgbaar type is een combinatie van een minimum- en maximumthermometer, de zgn. thermometer van Six.

MCS

Hieronder verstaat men een Mesoscale Convective System. Zie ook MCC.

Mediocris

In vertikale richting middelmatig ontwikkelde Cumulus bewolking.

Mediterrane zomer

Een mediterrane zomer kunnen we omschrijven als een warme met zeer standvastig weer, nauwelijks neerslag maar af en toe ook een heftige bui. Een mooi voorbeeld van een mediterrane zomer was juli 2006.

Meltemi (Etesische wind)

Deze wind ontstaat in de zomer boven de Egeïsche Zee. Het is een harde wind die over de Griekse eilandenwaait. Vaak wordt windkracht 7 of 8 gehaald. In Turkije staat deze wind bekend als Meltemi en in Griekenland als Etesische wind. Boven de Egeïsche Zee heeft de wind zomers een noordelijke windcomponent. Dit wordt veroorzaakt door drie verschillende gebeurtenissen:
* De invloed van een diep lagedrukgebied boven Noord India dat de moesson veroorzaakt in Azië. Een uitloper strekt zich uit tot Italië, doordat boven de Sahara een atmosferische depressie ontwikkelt.
* Versterking van het Azorenhogedrukgebied dat haar invloed ver oostelijk uitgebreid. Dit gebeurt vooral in de zomer.
* Versterking van het windveld in de Egeïsche Zee door de warmte van Turkije. Hier ontstaat een klein thermisch lagedrukgebied. Deze laatste is vooral belangrijk voor het ontstaan van de wind.
Deze wind zorgt voor droog en een goed weertype. De grootste hitte wordt hierdoor getemperd. De wind waait van mei tot september en gaat 's nachts liggen. Vooral langs de kust waar de aflandige wind uit de heuvels en bergen van Griekenland de zee bereikt kan turbulentie ontstaan.

Menglaag

Luchtlaag waarvan de lucht door turbulentie of convectie dooreengemengd en homogeen wordt.

Mengverhouding

Het aantal grammen waterdamp per kg droge lucht.

Meridiaan

(ook: lengtecirkel) Denkbeeldige halve cirkel lopend van noordpool naar zuidpool, om plaatsbepaling op aarde mogelijk te maken. Er zijn 360 meridianen. Volgens afspraak heeft men de meridiaan over Greenwich vastgesteld als nulmeridiaan. Vandaaruit zijn er 180 halve cirkels ten oosten van deze lijn getrokken (maximaal 180° oosterlengte, OL) en 180 halve cirkels ten westen van deze lijn (maximaal 180° westerlengte, WL). De 180° WL en 180° OL vallen samen. Samen met de parallellen vormen deze lengtecirkels het graadnet, zodat elke plaats op de wereld een uniek snijpunt van een meridiaan en een parallel heeft.

Meridionale circulatie

Eén van de drie hoofdcirculatietypen uit de circulatieclassificatie. De gemiddelde stroming loopt ongeveer evenwijdig aan de meridianen. Een vrijwel stationair (blokkerend) hogedrukgebied ligt tussen 50 en 70° NB, terwijl zich op lagere breedte soms ook een vrijwel stationair lagedrukgebied bevindt. Voorbeelden van meridionale circulaties zijn de noordcirculatie, de noordoostcirculatie, de oostcirculatie, de zuidoostcirculatie en de zuidcirculatie.

Meridionalis

Latijnse naam voor de zuidelijke windrichting.

Mesopauze

De bovenste begrenzing van de mesosfeer op een hoogte van ca. 85 km. Daar worden de laagste temperaturen van de atmosfeer gemeten die kunnen dalen tot 80 á100°C beneden het vriespunt. Boven de mesopauze begint de thermosfeer.

Mesoscale Convective Complex (MCC)

Een mesoscale convective complex is de naam voor een groot gebied met onweer, dat het vaakst in de loop van de nacht ontstaat. Droge lucht zal sneller afkoelen dan vochtige lucht. In de loop van de avond en de nacht kunnen daardoor op het grensvlak tussen droge en vochtige lucht forse temperatuurverschillen ontstaan. Wanneer er een stroming os vanuit de vochtige luchtmassa in de richting van de droge lucht, zal de vochtige lucht gedwongen worden te stijgen. Wanneer die vochtige lucht ook nog een goed warm is, kan een groot gebied met onweer ontstaan. Dit gebeurt vaak in de Verenigde Staten, waar MCC's grote regenbrengers zijn in de agrarische gebieden, maar soms ook in Europa. Een MCC kan zo groot worden als de hele Benelux.

Mesosfeer

Luchtlaag van de atmosfeer die zich boven de stratopauze uitstrekt (tussen 40 en 80 km hoogte). Aan de stratopauze bedraagt de temperatuur nog gemiddeld zo'n 30 á 50°C; naarmate men hoger gaat daalt deze temperatuur tot aan de mesopauze.

MET

Midden Europese Tijd, de tijd die hoort bij de meridiaan van 15° OL en die geldig is in Midden- en West-Europa (met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Portugal). MET is hetzelfde als de burgerlijke wintertijd. MET is UTC + 1 uur.

METAR

Meteorological Aërodrome Report.
Routinematige waarneming op een luchthaven, bestemd voor internationaal gebruik. Deze wordt ieder half uur verricht en bestaat uit een zgn. self evident code. Dat betekent, dat de code met een minimum aan toelichting kan worden gelezen. De METAR wordt eventueel voorzien van een landingsverwachting (TREND).

Meteoor

Brokstuk of stofdeeltje uit de wereldruimte dat de aardbaan kruist. Bij binnendringen wordt dit door de wrijvingswarmte verhit, zodat een opgloeiend spoor is te zien ("vallende ster"). De meeste meteoren verbranden geheel in de dampkring Van grotere exemplaren kan een restant op aarde neerkomen. Dat restant noemen we dan een meteoriet.

Meteorograaf

Toestel dat de combinatie is van een thermo-, hygro- en barograaf en zodoende de temperatuur, relatieve luchtvochtigheid en luchtdruk continu registreert.

Meteorologie

Een andere naam voor weerkunde of wetenschap van het weergebeuren. Het is de studie van de fysische processen die zich in onze atmosfeer afspelen. De belangrijkste weerkundige processen spelen zich af in de onderste 15 km van de atmosfeer: de troposfeer.
Het woord meteorologie is afkomstig uit het boek Meteorologica van Aristoteles uit ongeveer 340 v. C. Aristoteles combineerde hierin waarnemingen met gedachtegangen over oorzaken van verschijnselen aan de hemel. Het Griekse woord meteoron refereert aan zaken hoog in de lucht, tussen de aarde en de sterren. Logos betekend kennis.
Meteorologie betekend letterlijk de kennis van verschijnselen tussen aarde en sterren.

Meteorologische boei

In zee drijvend vat, waaraan een aantal meteorologische waarnemingsinstrumenten is bevestigd. Door middel van een zender wordt de meteorologische informatie automatisch aan een landstation doorgeseind. De boeien drijven los. Zodra ze te dicht een kust naderen, worden ze opgevist en eventueel elders weer uitgezet.

Meteorologische calamiteit

Het optreden van fenomenen als storm, mist en ijzel. Vanwege het levensgevaar voor de bevolking en de vele vragen vanuit de media, wordt er in voorkomende gevallen een enorme druk op de dienstdoende meteorologen gelegd. Zo plannen bijv. de brandweerkorpsen hun personele inzet op het verwachte verloop van een zware storm. Zij willen daarom veel informatie. En tijdens mist- en ijzel situaties willen de wegbeheerders meer informatie. Deze werkzaamheden horen thuis bij de normale werkzaamheden van de operationele meteorologie.

Meteorologische code

Voor de uitwisseling van meteorologische gegevens, zoals waarnemingen aan het aardoppervlak, worden internationaal, regionaal of nationaal vastgestelde codes en codevormen gebruikt. Elk codebericht bestaat in de regel uit één of meer groepen van vijf cijfers, veelal voorafgegaan door een codewoord (codenaam). Voor elk codebericht geldt een codevorm waarin de volgorde van de te rapporteren gegevens is vastgelegd. Sommige codeberichten of onderdelen daarvan worden over de hele wereld verspreid, andere slechts regionaal of nationaal.

Meteorologische droogte

Indien de hoeveelheid neerslag aanzienlijk minder is dan gemiddeld in een groot gebied of gedurende langere tijd.
Dit is één van de definities die de WMO (Wereld Meteorologische Organisatie) onderscheidt. De andere twee definities zijn: hydrologische droogte en agriculturele droogte.

Meteorologische eenheden

Ten behoeve van de eenduidigheid in de meteorologie wordt overal ter wereld voor een bepaalde grootheid dezelfde eenheid gebruikt, tw:

	Naam	Eenheid	Symbool
A	Luchtdruk	hectoPascal	hPa
B	Temperatuur	graden Celsius	°C
C	Windsnelheid	meter per seconde	m/sec
D	Windrichting	graden t.o.v. het ware noorden van 0 tot 360	°
E	Relatieve vochtigheid	procenten	%
F	Neerslag	hoeveelheid in millimeters	mm
G	Verdamping	hoeveelheid in millimeters	mm
H	Zicht	meters	m
I	Straling	Joules per cm2	J/cm2
J	Zonneschijnduur	uren	u
K	Wolkenhoogte	meter (of voeten in luchtvaart)	m of ft
L	Bedekkingsgraad	achtsten van de hemelkoepel
M	Geopotentiaal	geopotentiële meter gedefinieerd als 0,980665 meter	m

Meteorologische herfst

Periode van 1 september tot 1 december. Voor meteorologische doeleinden loopt de meteorologische herfst niet synchroon met de herfst volgens de kalender. Dit geldt ook voor de andere seizoenen.

Meteorologische lente

Periode van 1 maart tot 1 juni.

Meteorologische winter

Periode van 1 december tot 1 maart.

Meteorologische zomer

Periode van 1 juni tot 1 september.

Meteosat

Naam van een Europese weersatelliet. Het is een geostationaire weersatelliet, die staat boven het snijpunt van de evenaar en de nulmeridiaan. De Europese organisatie die deze satelliet exploiteert, heet EUMETSAT en is gevestigd in Darmstadt (Duitsland). In die plaats is ook het grondstation van deze satelliet gevestigd. Voordat de beelden worden verspreid, worden ze in het grondstation eerst gecontroleerd. De Meteosat-satelliet heeft een dubbelfunctie. Hij wordt namelijk tevens als communicatiesatelliet gebruikt.

Methaanijs

Men spreekt van methaanhydratem (od methaan-clathraat) wat in de volksmond wordt aangeuid met methaanijs.
Het is geen echt ijs maar onder een hoge druk van tenminste 50 bar en een temperatuur onder de 4 graden kunnen zich methaanhydraten vormen. Het methaanmolecuul wordt omgeven door watermoleculen en vormt zo een vrij stabiele vaste stof. Methaanijs ligt opgeslagen op de zeebodem en vormt bij 'smelten' een erg belangrijk broeikasgas.

MEZT

Midden Europese Zomertijd, in Nederland en België is dat hetzelfde als de burgerlijke zomertijd. MEZT is MET + 1 uur = UTC + 2 uur.

Microklimaat

Een zeer lokaal klimaat dat verschilt met het omringende klimaat (bijvoorbeeld een stadsklimaat).

Microklimatologie

Deze tak van de klimatologie bestudeert het gedrag van de meteorologische grootheden in de onderste 1,5 m van de atmosfeer. Met name de agrarische sector is vanzelfsprekend zeer geïnteresseerd in de verschillende waarden. Zo is bij een aanvoer van droge continentaal polaire lucht (cPL) vanuit het noordoosten de kans op vorst aan de grond nu eenmaal groter dan bij een aanvoer vanuit het zuidwesten van zachte en vochtige maritiem tropische lucht (mTL).

Middelbare bewolking

Bewolking die voorkomt op hoogten tussen 2,5 en 6 km. Wolken in deze etage bestaan meestal uit onderkoelde waterdruppels. Onderscheiden worden de altostratus, de altocumulus en de nimbostratus.

Middelbare Plaatselijke Tijd

(MPT; ook: Middelbare Zonnetijd, MZT) Tijdsaanduiding die alleen afhankelijk is van de geografische lengte van een bepaalde waarnemingsplaats. Bijvoorbeeld: leiden ligt op 4°30 OL. Het tijdsverschil tussen twee lengtegraden is gelijk aan 4 minuten. De Middelbare leidse Tijd is dan 4,5 x 4 = 18 minuten, ofwel Greenwich Mean Time + 18 minuten.

Middellandse zee (lokale winden)

Hier een beeld van lokale winden welke rondom de Middellandse zee voor kunnen komen.
Klik op een naam voor meer informatie.

Middellange-termijnverwachting

Weersverwachting geldig voor een periode van 2 tot 5 dagen vooruit. Bij verwachtingen voor deze termijn maakt de meteoroloog veelvuldig gebruik van moderne meteorologische modellen, zoals het ECMWF-model. Hoe langer de termijn, des te groter daarnaast de rol van de statistiek wordt. Verder is de informatie van weersatellieten en weerkaarten van belang, maar vooral voor het ijken en interpreteren van de modeluitvoer. De inbreng van de meteoroloog in de middellange-termijnverwachting is veel kleiner dan bij de korte-termijnverwachting.

Midden Europese Tijd

Dit is de Universal Time + 1 uur. De normale tijd in Nederland behoort hier toe. Zie ook MET.

Midden Europese Zomer Tijd

Dit is de Universal Time + 2 uur. De zomertijd in Nederland behoort hier toe. Zie ook METZ.

Middernachtzon

Het niet ondergaan van de zon ten noorden van de noordpoolcirkel en ten zuiden van de zuidpoolcirkel. Dit verschijnsel doet zich daar minstens eenmaal per jaar voor, tot maximaal een half jaar op de polen zelf, en is een gevolg van de (steeds in dezelfde richting staande) schuine stand van de aardas ten opzichte van de zon, samengaand met de draaiing van de aarde rond de zon. In juni staat de noordpool gericht op de zon, terwijl de zuidpool dan juist van de zon is afgekeerd. In december is de situatie omgekeerd.

Millibar

Eenheid voor de luchtdruk. De officiële eenheid is nu de hectopascal (hPa). Eén millibar komt overeen met één hPa en is ¾ mm kwikdruk.

Microburst

Zeer intense, kleinschalige daalstromingen met naar buiten uitspreidende, schade veroorzakende rukwinden met een horizontale uitspreiding van niet meer dan 4 km.

Minimumtemperatuur

Laagste temperatuur die in een bepaalde periode op een bepaalde plaats is gemeten. In de meteorologie wordt met de minimumtemperatuur altijd de laagste etmaalwaarde bedoeld. Doorgaans wordt de minimumtemperatuur tijdens de nacht genoteerd, maar dat hoeft niet. In sommige omstandigheden, bijvoorbeeld na de passage van een actief koufront vanuit het noorden in de winter, wordt de laagste temperatuur soms juist ergens overdag gemeten. De minimumtemperatuur is een piekwaarde en geen gemiddelde, en wordt gemeten met een zgn. minimumthermometer.

Minimumthermometer

Thermometer die gebruikt wordt voor het meten van de laagste temperatuur.

Minvano

Lokale wind, die voorkomt in Brazilië. Het is een zwakke siroccoachtige wind vanaf de pampero naar de zuidelijke kusten van het land.

Mist

Wanneer het zicht minder wordt dan één kilometer ten gevolge van fijne waterdruppeltjes die in de lucht zweven, spreekt men van mist. Mist kan men onderscheiden in de volgende soorten: advectieve mist, grondmist, regenmist, slootmist, stralingsmist, dooimist en mistbanken. Is het zicht meer dan 1 km, dan spreekt men van nevel.
Zie ook 'dichte mist' en 'zeer dichte mist'.

Mistaanslag

Afzetsel van niet onderkoelde mistdruppels (of wolkendruppels) op voorwerpen waarvan de oppervlaktetemperatuur hoger is dan 0°C.

Mistbanken

Mistgebieden met geringe vertikale en horizontale afmetingen, meestal met zeer dichte mist.

Mistboog

Een witte regenboog, die ontstaat door lichtbreking in zeer kleine druppeltjes. met een straal van ca. 0,025 mm, zoals die voorkomen in mist of nevel (nevel boog). Bij zon boog kan aan de buitenkant een bleekrode band aanwezig zijn en/of aan de binnenkant een bleekblauwe band.

Mistdag

Een mistdag is een dag waarop voorwerpen op 2 meter hoogte en 1 km afstand niet meer te herkennen zijn als gevolg van in de lucht zwevende waterdruppeltjes of ijskristallen.

Mistgebied

Mistveld met relatief grote horizontale en/of verticale afmetingen.

Mistral

Is de naam van een koude noordelijke valwind in de Rhóne-vallei in Frankrijk. Hij strekt zich verder uit over de Middellandse Zee, ten zuiden van de Rhóne-delta, tot aan Corsica. De richting van de mistral is steeds uit de noordelijke sector. De gemiddelde snelheid ervan aan het aardoppervlak gemeten bedraagt zo'n 50 km/h. Naar de monding toe van de Rhóne loopt die snelheid op tot zelfs 80 á 100 km/h, te wijten aan de versmalling van de Rhóne-vallei. Op lage hoogte is hij heviger bij helder dan bij betrokken weer. De mistral vertoont een uitgesproken dagelijkse schommeling; het maximum komt voor tussen 13 en 17 uur. De belangrijkste eigenschappen van de mistral zijn: zijn frequentie, zijn kracht en de koude droogte. Zijn duur is variabel, maar meestal duurt hij enkele dagen.

Mistral Bru

Lokale wind in Frankrijk. Het is in tegenstelling tot de echte mistral een zeewind vanaf de Middellandse Zee. Deze zeewind brengt nogal eens wat regen mee in de buurt van Marseille.

Mistral general

Lokale wind uit noord tot noordwest in het Zuid-Franse Rhóne-dal. Deze mistral is vooral in de zomer actief en ontstaat ten gevolge van een isobarische situatie. Bij voldoende gradiënt tussen een lagedrukgebied boven de Golf van Genua en een uitloper van het Azoren-hoog boven Midden-Frankrijk komt deze koude valwind op gang.

Mistral locale

Koude valwind uit noord tot noordwest in het Zuid-Franse Rhóne-dal. Deze mistral manifesteert zich vooral in het winter-halfjaar. Boven het dan relatief warme water van de Middellandse Zee ontstaat een lagedrukgebied en boven het koude Centraal Massief een hogedrukgebied. Er komt een stroming op gang van het hoge- naar het lagedrukgebied, vanaf Het Centraal Massief naar de Middellandse Zee dus, door het Rhóne-dal.

Moesson

De benaming moesson werd oorspronkelijk gebruikt om winden bij de Arabische Zee aan te duiden die gedurende zes maanden waaien uit noordoostelijke richting en uit zuidwestelijke richting gedurende de overige zes maanden. De voornaamste oorzaak van het ontstaan van die winden is het seizoensgewijze verschil tussen de temperatuur van de zee en het vasteland. In beginsel komen deze winden overeen met land- en zeebries, maar hun periode strekt zich hier over een heel jaar uit in plaats van een dag. Ook zijn hier uitgestrekte gebieden bij betrokken in plaats van een smalle strook. De gebieden die voor moessoncirculaties in aanmerking komen zijn de gebieden aan de keerkringen.
Tijdens het zomerseizoen ontstaat boven Centraal-Azië een uitgestrekt laag waarbij in zulke mate lucht wordt aangezogen dat de invloed tot op de westelijke Stille Oceaan en over gans de Indische Oceaan waarneembaar is. Dit is de zomermoesson of zuidwestmoesson die warme en vochtige lucht over het zuidelijk gedeelte van het vasteland aanvoert, wat op hoger gelegen gebieden overvloedige neerslag met zich meebrengt.
Gedurende het winterseizoen strekt zich boven Centraal-Azië een uitgebreid en krachtige anticyloon uit waarbij koude en droge luchtmassa's zich naar de evenaar verplaatsen waar deze een snelle transformatie ondergaan en in de passaatwinden van het noordelijk halfrond overgaan. Dit is de winter- of noordoostmoesson.

Moessonklimaat

Klimaat dat wordt bepaald door het overheersen van maritieme luchtsoorten in de zomer en continentale luchtsoorten in de winter. Het is te vinden in overwegend tropische gebieden die aan grote wateroppervlakken grenzen. In de zomer wordt het land sterk verhit; daar ontwikkelt zich dan een thermisch lagedrukgebied. Boven zee ontstaat daarentegen juist een thermisch hogedrukgebied. In de vrij continue stroming van het hogedrukgebied naar het lagedrukgebied, in dit geval dus van zee naar land, wordt zeer vochtige lucht aangevoerd. Dit seizoen kenmerkt zich door de zware regenval en wordt dan ook wel de natte moesson genoemd. In de winter is de situatie omgekeerd, dat is de droge moesson.

Molentje van Robinson

Ookwel een cup-anemometer genoemd.

Molenwindschaal volgens Noppen

Ouderwetse windschaal, samengesteld door de 18e-eeuwse opziener van de Waterstaat dhr.Noppen, die het effect van de wind boven land beschreef. In de onderstaande tabel wordt zijn molenwindschaal vergeleken met de schaal van Beaufort.

Molen- windschaal	Beaufort- schaal	Omschrijving	Effect op de wieken van een molen
0	0	Doodstil	Molens kunnen niet malen
1	1	Doodstil	Als de molens even, maar zeer flauw omgaan
2	2	Slappe koelte	Als de molens doorgaans zacht omgaan, doch doormalen
3-4	3	Matige of doorgaande koelte	Als ze matig of redelijk stijf doormalen
5-6	4	Stijve koelte	Als ze zo stijf doormalen, als zonder zwichten te wagen is
7-8	5	Harde koelte	Een vierde à een derde der zeilen is gezwicht; stijf omgaan
9-10	6	Sterke wind	Een half à twee derde der zeilen is gezwicht
11-12	7	Zeer harde wind	Drie vierde der zeilen is gezwicht
13-14	8	Stormig	Zonder enig zeil
15-16	9-10	Doorgaande storm	Als malen te gevaarlijk is
16+	11-12	Zeer zware storm	Als malen te gevaarlijk is

Montagnère

Lokale wind in Frankrijk. Het is een typische landwind aan de kusten van de Cóte dAzur, in de Basse-Provence. Deze wind is de tegenhanger van de seguin.

Mooi-weerdagen

Mooi-weerdagen zijn dagen met een gemiddelde temperatuur boven normaal (het decadegemiddelde), hooguit 0,2 mm neerslag en een zonneschijnduur van minstens 50%.
Deze dagen worden ook wel ADS dagen genoemd. ADS is een afkoring van: Above Normal, Dry en Sunny. Zie ook karaktergetal.

Mooiweer wolk

Cumulus humilis, een wolkensoort die meestal optreed bij standvastig, mooi weer.

Morgenrood

Rode kleur van wolken en de onderste lagen van de dampkring bij zonsopkomst. Ontstaat doordat de blauwe kleur van het witte zonlicht door de moleculen in de lucht zijwaarts is verstrooid.

Morget

Lokale wind in Zwitserland. Het is een landwind aan de noordwestelijke kusten van het Meer van Genève. Soms is de wind zelfs tot aan de kusten van de Franse Haute-Savoie aan de overkant van het meer te voelen.

Morning Glory

Een zeer langgerekte rolwolk die zich in de periode van september t/m oktober kan voordoen in het Gulf Savannah-gebied in het noorden van Queensland Australië.
De wolk kan wel 1000 kilometer lang zijn en verplaatst zich met een snelheid van ca. 50 kilometer per uur.
Het plaatsje Burketown in het noorden van Queensland is in bovenvermelde periode soms een waar 'bedevaarts'oord voor zweefvliegers. Zij wachten af totdat de rolwolk nadert en proberen dan op deze wolk te 'zeilen'.
Voor meer informatie over deze zeer bijzondere wolk ga naar The Cloud Appreciation Society.

Motregen

Heeft druppeltjes met een doorsnede van 0,1 tot 0,5 mm. Zie onder regen.

Motsneeuw

Bestaat uit zeer kleine ijsdeeltjes, een soort korreltjes met een doorsnede van 1 mm.

MTA

Amsterdamsche tijd (MTA) en Nederlandsche tijd (NT). De middelbare zonnetijd van Amsterdam was van 1 mei 1909 t/m 30 juni 1937 de wettelijke tijd in Nederland. De Amsterdamsche tijd verschilde 19m32s,13 met GMT. In 1937 werd de MTA 'vervangen' door de Nederlandsche tijd, gelijk aan de middelbare zonnetijd op 5° OL (de Loenense tijd). Deze verschilde exact 20 minuten met GMT. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd op 16 mei 1940 de NT vervangen door de Midden Europese tijd (MET). Na 1945 bleef men deze tijd aanhouden, in 1946 bij een tijdelijke, en in 1958 bij een definitieve wet.

Mylar filter

Heel dun laagje aluminium opgedampt op een kunststof drager (mylar). Dit wordt verwerkt in eclipsbrilletjes om toch veilig naar de zon te kunnen kijken.

Voor het laatst bijgewerkt op 1-12-2019. Opmerkingen of wil je reageren: stuur een e-mail